Trudno wyobrazić sobie ogród bez ptaków. Te niewielkie stworzenia są bardzo pożyteczne, ale też swoim śpiewem umilają nam czas spędzany w ogrodzie. Jeśli chcemy, aby często gościły w naszym ogrodzie, to warto założyć w nim kilka budek lęgowych.
Takie budki dla ptaków zakłada się głównie dlatego, żeby ptaki mogły zbudować w nich gniazda, a następnie złożyć jaja i wychować pisklęta. Oczywiście budki mają też inne funkcje. Zapewniają ptakom ochronę przed innymi drapieżnikami, dają schronienie przed deszczami oraz innymi niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Zatem każdy miłośnik ptasich śpiewów powinien mieć w swoim ogrodzie kilka takich budek.
Jeżeli chodzi o wymiary budki oraz średnicę otworu wlotowego, to powinny one być dopasowane do konkretnego gatunku ptaków. Skrzynki lęgowe najczęściej buduje się z deseczek z surowego drewna sosnowego lub świerkowego. Jest to materiał w całości naturalny – imitujący naturalną dziuplę. Odradza się budowania ścianek z płyty wiórowej oraz sklejki, ponieważ w czasie deszczu mogą one napęcznieć i się zniekształcić. Jak łączyć elementy budki? Należy zbijać je gwoździami, nie powinno się natomiast stosować kleju. Budka zbita gwoździami będzie solidniejsza i nie niesie za sobą ryzyka, że ptaki mogłyby się omyłkowo pożywić resztkami kleju. Budek dla ptaków nie należy malować, powinny być jak najbardziej naturalne. Należy je zaopatrzyć w niewielki daszek, umieszczony w taki sposób, aby woda nie dostawała się do środka przez otwór wlotowy.
Kiedy i jak wieszać budki dla ptaków?
Budki dla ptaków można wieszać w dwóch okresach: wczesną wiosną oraz jesienią. Wiosną należy je zamocować najpóźniej do 15 marca. Domek dla ptaków powinien wisieć w zacienionym miejscu na wysokości około 4 metrów nad ziemią. Choć w zależności od poszczególnych gatunków ptaków, wysokość ta może być nieco różna. Przykładowo rodzaj budki dla sikory bogatki oraz wróbli będzie taki sam, z identyczną średnicę wlotu. Ale jeśli zawiesimy je na wysokości 2-3 metrów, to osiedlą się w nich bogatki. Z kolei w skrzynkach powieszonych na wysokości powyżej 5 m zamieszkają wróble.
Na pewno nie należy wieszać budek Należy wziąć pod uwagę to, że nie wszystkie ptaki tolerują w swoim otoczeniu inne gatunki, dlatego budki nie powinny wisieć zbyt blisko siebie. Przybijamy je do gwoździami do drzewa, pamiętając o tym, żeby nie wbijać ich jednak do samego końca, tylko zostawić niewielki zapas na przyrost drzewa.
Kiedy czyścić budki lęgowe?
Po każdym sezonie lęgowym należy zrobić porządek wewnątrz budki i wyczyścić ją z resztek organicznych oraz zalegającego tam materiału. Najlepiej zrobić to w późną jesienią. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, budki lęgowe powinno się wyczyścić w terminie od 16 października do końca lutego. Zapobiegniemy w ten sposób rozwojowi pasożytów i chorób u ptaków, które zamieszkają tam w kolejnym sezonie. Natomiast jeśli budka zostanie już zasiedlona przed wyczyszczeniem i są w niej pisklęta, to należy powstrzymać się od porządkowania jej nie otwierać.
Jak zachęcić ptaki do budki lęgowej?
Umieszczenie w ogrodzie kilku szt budek dla ptaków nie oznacza od razu, że będą one zasiedlone. Przede wszystkim w pobliżu budki musi być łatwo dostępne pożywienie. Jeśli ptaki będą musiały przemierzać dalekie odległości w poszukiwania jedzenia, to nawet najładniejsze budki nie zatrzymają ich w takim miejscu. Jeśli nasz ogród jest bogaty w różnorodność roślinną, to na pewno ptaki z łatwością znajdą w nim pożywienie. Zwłaszcza należy zadbać o owocujące krzewy dzikich gatunków np. berberys, rokitnik, jarzębina.
Ponieważ nie wszystkie gatunki ptaków są tzw. dziuplakami, czyli zakładają gniazda w dziuplach, w ogrodzie powinno znaleźć się miejsce przyjazne dla pozostałych gatunków ptaków, które zakładają gniazda np. w gęstych krzewach, niewielkich żywopłotach, czy na ziemi wśród traw. W naturalnym ogrodzie jak najbardziej warunki te są spełnione, a ptaki licznie do takich miejsc przybywają.