Chaber bławatek jest jednoroczną rośliną miododajną. Powszechnie występuje w całym kraju jako popularny chwast, zwłaszcza często można go spotkać na polach. Kwitnie od maja do jesieni. Osiąga wysokość do około 90 cm. Na szczycie roślina zakończona jest szafirowym koszyczkiem kwiatowym.
Zbiór i suszenie chabrów
Surowcem zielarskim są brzeżne kwiaty języczkowate, które można zbierać już w maju. Trudno byłoby wyskubywać pojedyncze płatki, dlatego najlepiej zebrać całe koszyczki kwiatowe, a dopiero później odrywać z nich boczne płatki. Świeżo zebrane kwiaty powinny mieć intensywnie szafirowy kolor. Zebrane płatki należy od razu poddać suszeniu, gdyż szybko tracą kolor oraz właściwości. Suszyć należy w temperaturze 45°C najlepiej w piekarniku, można też użyć do tego celu płyty kuchennej. W naturalnych warunkach tylko w czasie upalnej pogody kwiaty mogą się dobrze ususzyć. Nie należy suszyć ich na słońcu, ponieważ wtedy szybko blakną. Ważne jest odpowiednie przechowywanie ich po ususzeniu, aby zachowały kolor i właściwości. Najlepiej przechowywać je w papierowej torbie, w suchym i zacienionym miejscu. Prawidłowo ususzony surowiec powinien zawierać tylko kwiaty języczkowate, bez kwiatów rurkowatych. Odrzucić należy również wszelkie wyblakłe płatki, a zachować tylko te o błękitnym kolorze.
Właściwości lecznicze chabra bławatka
Chaber bławatek zawiera sole mineralne, garbniki, antocyjany oraz duże ilości manganu, potasu i magnezu, witaminę C. Roślina ta ma działanie moczopędne, przeciwbakteryjne, żółciopędne. Stosowana wewnętrznie przynosi ulgę w stanach zapalnych nerek i pęcherza. Jest pomocna przy katarze, zaburzeniach krążenia, a także pobudza do pracy wątrobę i woreczek żółciowy.
Zewnętrznie stosuje się ją przy stanach zapalnych oczu, zaczerwienianiu, łzawieniu. W walce z jęczmieniem lub zapaleniem spojówek poradzą sobie okłady z chabra bławatka. Łyżkę kwiatów należy zalać wrzątkiem i zaparzać pod przykryciem około 15 minut. Po przestudzeniu tak przygotowanym naparem należy przemywać oczy kilka razy dziennie oraz robić okłady. Takie okłady również można stosować na zmęczone oczy.
Ze względu na działanie grzybobójcze kwiatów, mają one zastosowanie przy grzybicach paznokci i skóry oraz jako pogromca łupieżu. Ponadto łagodzą stany zapalne i podrażnienia, dzięki substancji zwanej centauryną. Dawniej uważano, że u kobiet kwiaty chabrów bławatków działają regulująco na miesiączkowanie. W kosmetyce płatki chabra bławatka znalazły zastosowanie w produkcji środków pielęgnacyjnych przeznaczonych dla cery naczynkowej i trądzikowej. Płatki można dodawać również do kąpieli, złagodzą wtedy podrażnienia skórne oraz stany zapalne.
źródło:
- Zbieramy zioła, K. Mikołajczyk, M. Reszczyńska.
- Domowa apteka, I. Czajka.
