Dzika różna jest krzewem wyrastającym do 3 m wysokości. Jej liście są ząbkowane, złożone z 5–7 jajowato-eliptycznych listków. Dzika róża kwitnie na początku lata. Jej kwiaty są pięciopłatkowe o barwie różowej lub białej. W sierpniu i we wrześniu wydaje czerwone owoce, które mają kształt eliptyczny i wielkość około 3 cm. Krzew ten rośnie powszechnie w całym kraju. Można go spotkać na skrajach lasów, na polanach, w pobliżu miejsc zagospodarowanych przez człowieka.
Uprawa dzikiej róży
Dzika róża najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych lub w półcieniu. Nie jest wymagająca jeżeli chodzi o warunki glebowe. Najlepiej natomiast będzie rosła na żyznej i umiarkowanie wilgotnej glebie. Jest odporna na niskie temperatury.
Surowcem zielarskim są płatki róży oraz dojrzałe, czerwone owoce dzikiej róży. Kiedy należy zbierać dziką różę? Płatki zbiera się na początku kwitnienia i suszy rozłożone w zacienionym miejscu. Ususzone płatki należy trzymać w szczelnie zamkniętym pojemniku. Owoce dzikiej róży natomiast można zbierać od sierpnia do września. Powinny być dojrzałe i twarde. Należy je suszyć w temperaturze 50°C.
Właściwości dzikiej róży
Dzika róża jest prawdziwą bombą witaminową. Jest bogata w witaminę C. Zawiera jej znacznie więcej niż cytryna, a ponieważ ma postać naturalną to jest bardzo dobrze przyswajalna. Zawiera również: witaminę A, E, witaminy z grupy B, kwas foliowy, garbniki, karotenoidy, flawonoidy, przeciwutleniacze i inne.
Roślina ta wykazuje właściwości przeciwzapalne i bakteriobójcze. Ma działanie rozkurczowe i żółciopędne. Jest pomocna przy kamienicy nerkowej oraz w dolegliwościach układu moczowego. Wspomaga leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów. Dzika róża ogólnie usprawnia działanie całego organizmu. Szczególnie polecana jest w sezonie jesienno-zimowym dla wzmocnienia układu odpornościowego. W walce z przeziębieniem jest skuteczna pod każdą postacią, czy to soku, herbaty, dżemu czy syropu.
Owoce dzikiej róży
Napary i odwary z owoców dzikiej róży mają działanie ściągające, przeciwzapalne, napotne, łagodzą zaburzenia układu pokarmowego. Z owoców dzikiej róży przygotowuje się dżemy, konfitury (wykorzystywane jako nadzienie do pączków), nalewki, wina.
Przepis na konfiturę z owoców dzikiej róży
Składniki:
- 1 kg owoców dzikiej róży
- 1,5 kg cukru
- 300 ml wody
Zebrane owoce najpierw należy umyć i dokładnie przebrać. Odcinamy z nich końcówki, przekrawamy na pół i usuwamy ze środka gniazda nasienne. Przebrane i przygotowane owoce przepłukujemy wodą. Następnie w 300 ml wody rozpuszczamy cukier. Gotujemy, aż roztopiony cukier zgęstnieje i wytworzy się syrop. Do syropu wsypujemy owoce. Całość gotujemy do momentu wrzenia, a następnie odstawiamy na 12 godzin. Po upływie tego czasu znowu gotujemy na małym ogniu, przez około 15 minut. W trakcie gotowania zbieramy tworzącą się pianę. Znowu odstawiamy do wystudzenia. Po upływie 12 godzin gotujemy po raz kolejny przez pół godziny i rozlewamy do słoików.
Płatki dzikiej róży
Płukanie jamy ustnej odwarem z gotowanych płatków róży jest dobrym sposobem na wysuszenie afty i złagodzenie związanego z nią bólu. Płatki wykorzystuje się również do pachnących mieszanek kwiatowych tzw. potpourri. Dawniej płatkami róży wypełniano poduszki, co miało zagwarantować spokojny sen. Suszone płatki dzikiej róży wykorzystuje się również do przetworów, dżemów i konfitur, a dodane do herbaty nadają jej różanego smaku.
Dzika róża jest cennym surowcem kosmetycznym. Jako kosmetyk w postaci olejków, kremów, toników wykazuje właściwości mocno nawilżające. Spłyca zmarszczki, wygładza skórę oraz łagodzi przebarwienia.
Niezwykle cenny dla urody jest olejek różany, który uzyskuje się z płatków róży damasceńskiej. Na wyprodukowanie 1 litra olejku potrzeba aż 5 ton kwiatów. Olejki różane mają działanie uspokajające, przeciwbólowe, przeciwdepresyjne, wygładzają i nawilżają skórę. Łagodzą zaczerwienienia skóry po opalaniu. Można je wykorzystywać także do masażu, inhalacji oraz do kąpieli.
Gałązki z kwiatami dzikiej róży ładnie będą się prezentowały w bukietach, a z pędów z dojrzałymi owocami można stworzyć jesienne dekoracje. Owoce dzikiej róży są również smacznym przysmakiem ptaków, które pewno się ucieszą gdy zostawimy im trochę owoców na krzewie.
Ciekawostką jest, że kiedyś traktowano dziką różę jako lek na wściekliznę, dlatego jej angielska nazwa brzmi dog-rose.