To bylina osiągająca wysokość 10-40 cm. Z jej kłącza wyrastają wzniesione i ulistnione łodygi, na których końcach znajdują się baldachowate kwiatostany złożone z niewielkich, żółtych kwiatów.
Kocanki kwitną od lipca do października. Ich owocem jest niełupka. Rośliny te łatwo można spotkać w suchych lasach, na polanach, przy drogach, w zaroślach, na piaszczystej glebie. Rosną pospolicie na terenie całego niżu na stanowiskach słonecznych. Na naturalnych stanowiskach na terenie naszego kraju kocanka piaskowa objęta jest częściową ochroną gatunkową.
Właściwości lecznicze kocanki piaskowej
Surowcem zielarskim stosowanym w ziołolecznictwie są kwiatostany kocanek, które zbiera się od lipca do października. Zbierając je, należy zwracać uwagę na to, żeby niebyły całkowicie rozwinięte. Kocankę zbiera się wraz z 2 cm szypułką. Surowiec należy suszyć w temp poniżej 35 °C. Kwiaty będą dobrze ususzone, jeśli po ściśnięciu ich w ręku nie utworzą grud, lecz się rozprostują. Ususzony surowiec ma smak lekko korzenny, ale słodkawy.
Preparaty z kocanki działają rozkurczowo, żółciopędnie oraz moczopędnie. Stosuje się je przy zapaleniu dróg moczowych i żółciowych, żółtaczce, chorobach nerek i żołądka, przy reumatyzmie oraz zaburzeniach miesiączkowania. Wspomagają pracę wątroby i poprawiają trawienie. Stosowane zewnętrznie przynoszą ukojenie przy opuchliznach i stłuczeniach.
Kwiatostany kocanki bogate są m.in. w kumaryny, olejki eteryczne, gorycze, kwasy fenolowe.
Kocanka piaskowa jako roślina ozdobna
Roślina ta może być również uprawiana na rabatach, skalniakach. Można ją wykorzystywać do suchych bukietów, gdyż po ususzeniu zachowuje swój intensywny żółty kolor. Tak jak surowiec zebrany w celach leczniczych, kocankę na suche bukiety również należy zbierać, gdy jej koszyczki nie są jeszcze w pełni rozwinięte.

Źródło: Leśne rośliny zielarskie, M. Polakowska; herbapol.com.pl