Koniczyna łąkowa nazywana jest również koniczyną czerwoną lub kądziołką. Pospolicie występuje na terenie całego kraju na stanowiskach słonecznych. W Polsce praktycznie można ją spotkać na każdej łące, ale też na pastwiskach, polanach, czy w pobliżu dróg i zabudować.
Jest wieloletnią rośliną należącą do rodziny bobowatych. Posiada rozgałęzioną łodygę, która może osiągać wysokość nawet 50 cm. Liście odziomkowe tej rośliny złożone są z trzech owalnych listków, na których widnieje biała plamka. U szczytu łodygi znajdują się fioletowo-różowe kwiaty zebrane w główkowate kwiatostany o wielkości około 3 cm. Koniczyna łąkowa kwitnie od maja/czerwca do września. Jej kwiaty mają delikatny zapach, który wabi pszczoły i inne owady poszukujące nektaru. Owocem koniczyny jest strąk z kilkoma nasionami.
Koniczyna jako surowiec leczniczy
Roślinę tę najczęściej traktuje się jak chwast, natomiast ma ona wiele właściwości leczniczych i jest w całości jadalna. Surowcem zielarskim jest ziele oraz kwiaty, czyli kwiatostany główkowate. Koniczynę zbiera się od maja do września, gdy ma rozkwitnięte kwiaty. Należy je zbierać w słoneczne, suche dni. Do suszenia należy odcinać same kwiatostany główkowe lub kwiatostany razem z szypułką i górnymi liśćmi. Koniczynę suszy się w przewiewnym i zacienionym miejscu lub też można ją wysuszyć w suszarni w temperaturze 35ºC. Wysuszony surowiec należy przechowywać w szczelnie zamkniętych słoikach w suchym i chłodnym miejscu.
Właściwości i zastosowanie koniczyny
– Działa przeciwzapalnie,
– Oczyszcza krew,
– Ma działanie moczopędne,
– Stosuje się ją przy schorzeniach nerek,
– Pobudza wydzielanie żółci,
– Działa wzmacniająco na organizm,
– Zawiera duże ilości żelaza oraz witaminy z grupy B, dlatego zapobiega niedokrwistości i ułatwia dotlenienie organizmu,
– Pobudza krążenie limfy w organizmie,
– Oczyszcza skórę,
– Zawiera fitoestrogeny, dzięki czemu jest idealnym ziołem dla kobiet. Stosuje się ją w profilaktyce chorób kobiecych oraz przy menopauzie,
– Ułatwia trawienie, wypróżnianie i działa rozkurczowo,
– Można stosować roztartych świeże kwiaty na miejsce ukąszenia owadów.
– Stosowana zewnętrznie goi rany, choroby skóry, otarcia, wypryski,
– Wyciągi z koniczyny są pomocne w leczeniu łupieżu, dlatego można je znaleźć w szamponach i odżywkach do włosów.
Koniczyna czerwona w kuchni
Kwiaty koniczyny i liście można spożywać na surowo lub po obróbce termicznej, z kolei korzeń koniczyny przed spożyciem należy ugotować. Świeże liście, które są cenne w białko, można dodawać do sałatek, kanapek, twarożków. Wysuszone główki można używać do zaprawiania zup. Koniczynę wykorzystuje się do zdrowotnych herbatek ziołowych, naparów, odwarów.
Jak z każdą rośliną leczniczą tak i z koniczyną łąkową nie należy przesadzać. Spożywanie jej w nadmiernych ilościach może być szkodliwe. Koniczyna zawiera pochodne kumaryny, dlatego osoby z zaburzeniami krzepnięcia krwi powinni stosować ją ostrożnie. Preparaty z koniczyną nie są wskazane dla kobiet w ciąży ani dzieci poniżej 12 roku życia.
Ciekawostki:
*W średniowieczu koniczynę łąkową traktowano jako symbol Trójcy Świętej.
*Czterolistna koniczyna do dzisiaj jest symbolem szczęścia, a ten, kto ją znajdzie uważa się za szczęściarza.
Źródło: Polskie superfoods rośliny dla zdrowia – M.Rojek-Ledwoch, Natura i Ty (nr. 7- 8, 2016).
