Preparaty na bazie roślin, są chętnie stosowane w ekologicznych uprawach. Nie dość, że są łatwe do przygotowania i tanie, bo wykorzystuje się rośliny rosnące w ogrodzie lub na łące, to praktycznie są całkowicie bezpieczne dla ludzi i zwierząt. Preparaty takie jak wyciągi i wywary roślinne oraz gnojówki, nie zaburzają równowagi biologicznej. Stosuje się je do profilaktycznej ochrony roślin, ale także do zwalczania istniejących chorób i szkodników, które zaatakowały uprawę. Ponieważ są to naturalne środki, zatem nie należy mieć wobec nich zbyt wysokich oczekiwań. Oczywiście są pomocne, natomiast ich działanie jest raczej łagodne.
Jak przygotować preparaty roślinne?
Rośliny, z których chcemy przygotować preparaty, należy zbierać w czasie suchej i słonecznej pogody, gdy są jeszcze w początkowej fazie kwitnienia, bo wtedy są najbardziej wartościowe. Preparaty roślinne przygotowuje się w taki sposób, że zebrane świeże lub suszone ziele, należy zalać w odpowiedniej proporcji wodą. Wcześniej materiał roślinny powinien być odpowiednio rozdrobniony. Ważne jest, aby preparaty roślinne przygotować w naczyniach emaliowanych, plastikowych lub drewnianych. Nie należy w tym celu stosować naczyń metalowych, ponieważ może zajść reakcja chemiczna. W zależności, na co stosujemy preparat, na chorobę, czy na danego szkodnika wówczas rozcieńczamy z wodą lub stosujemy bez rozcieńczenia. Najlepszą porą na stosowanie takich naturalnych oprysków będzie pora popołudniowa.
Wyciąg, wywar, czy gnojówka?
Gnojówka – zielone części roślin zalewa się w odpowiedniej proporcji wodą, następnie przykrywa się naczynie, ale tak, aby dostawało się do niego powietrze. Gnojówkę codziennie należy mieszać. Gdy zauważymy, że już przestaje się pienić, to znaczy, że jest gotowa. Gnojówkę bez rozcieńczenia stosuje się tylko do podlewania gleby.
Wywar przygotowuje się, mocząc w wodzie świeże lub ususzone rośliny, a następnie przez 20 minut gotuje się je na małym ogniu. Potem wystarczy tylko ostudzić wywar i można go zużyć.
Wyciąg – przygotowany materiał roślinny zalewa się wodą i odstawia na 24 godziny. Po tym czasie trzeba odcedzić i jest gotowy. Najlepiej zaraz po przygotowaniu wykorzystać go, gdyż szybko traci swoje właściwości.
Popularne preparaty roślinne stosowane do ochrony i nawożenia roślin
Pokrzywa zwyczajna
Gnojówka stosowana w rozcieńczeniu 1:10-1:20, zapobiega chorobom grzybowym oraz szkodnikom (przędziorki, mszyce). Gnojówkę bez rozcieńczenia można stosować jako nawóz gleby. Wywar z pokrzywy zwyczajnej w rozcieńczeniu 1:5 stosuje się na rośliny w przypadku pojawienia się u nich szarej pleśni, chorób pędów, rdzy, czy mączniaków.
Nagietek lekarski
Gnojówkę w rozcieńczeniu 1:15, stosuje się wiosną i jesienią do podlewania gleby wokół kwiatów, kapusty i pomidorów, aby je wzmocnić.
Cebula zwyczajna
Do wyciągu i naparu wykorzystuje się łuski cebuli. Wyciągiem bez rozcieńczenia traktuje się rośliny zapobiegawczo, przeciw chorobom grzybowym oraz szkodnikom (mszyce, przędziorki). W takim samym celu można stosowań również napary bez rozcieńczenia.
Pomidor
Do przygotowania gnojówki wykorzystuje się młode, zdrowe, zielone liście oraz pędy. Gnojówką 1:10 podlewa się pomidory, w celu przyśpieszenia ich wzrostu.
Mniszek lekarski
Do przygotowania preparatów roślinnych wykorzystuje się kwiaty i liście zebrane w okresie od kwietnia do sierpnia. Wyciągiem bez rozcieńczenia opryskuje się drzewa w okresie pękania pąków, po kwitnieniu. Ma to na celu ochronę przed mszycami, przędziorkami i miodówkami. Takim wyciągiem można również podlewać glebę oraz stos kompostowy. Przyśpieszy on wzrost roślin oraz rozkład substancji organicznej w kompoście. Gnojówka bez rozcieńczenia z mniszka lekarskiego, stosowana na glebę w okresie wegetacji pobudzi wzrost roślin, dodatkowo będzie łagodnym nawozem.
Krwawnik pospolity
Od czerwca do września wykorzystuje się całe kwitnące rośliny. Wyciąg 1:10 stosuje się zapobiegawczo lub przy porażeniu takimi chorobami jak np. kędzierzawość liści brzoskwini, brunatna zgnilizna drzew pestkowych. Wywar oraz napar bez rozcieńczenia stosuje się w przypadku porażenia lub zapobiegawczo przeciw takim szkodnikom jak: mszyce, larwy pluskwiaków, miodówki.
Bez czarny
Wykorzystuje się liście i kwiaty zebrane od połowy maja do czerwca. Gnojówkę bez rozcieńczenia stosuje się na krety i nornice- wlewa się ją do nor. Wyciągiem bez rozcieńczenia można podlewać glebę i kompost w celu pobudzenia procesów glebowych oraz przyśpieszenia rozkładu materii organicznej.
Wrotycz pospolity
Wykorzystuje się zielone części roślin zebrane od lipca do września. Gnojówkę w rozcieńczeniu 1:15 stosuje się jako oprysk na mszyce. Gnojówkę bez rozcieńczenia można stosować do odstraszania mrówek, stosując ją na glebę lub mrowiska.