Idea kalendarza biodynamicznego oparta jest na wpływie Księżyca na wszystkie procesy zachodzące w przyrodzie, a w szczególności na te związane z uprawą roślin, hodowlą zwierząt oraz innymi czynnościami związanymi np. z pracami domowymi, oraz zabiegami kosmetycznymi.
W pracach związanych z uprawą roślin w ogrodzie najważniejszym rytmem, którego należy przestrzegać, jest roczny rytm słoneczny, a dopiero w dalszej kolejności rytm księżycowy. Rytm słoneczny w największym stopniu wpływa na wzrost roślin i hodowlę zwierząt. Ma on pierwszeństwo przy planowaniu i wykonywaniu wszelkich prac w ogrodzie. Ma to miejsce wówczas, gdy np. termin siewu według rytmu księżycowego może wypadać np. za tydzień lub dwa, ale obecnie jest sprzyjająca pogoda, a Ziemia jest dostatecznie ogrzana na wiosnę i inne zjawiska przyrodnicze są sprzyjające. Wówczas należy zastosować zasadę pierwszeństwa rytmu słonecznego przed księżycowym i dokonać np. siewów w czasie według Księżyca, niesprzyjającym. Należy przyjąć zasadę, że o sukcesie ogrodniczym nie decyduje tylko, ani przede wszystkim kalendarz.
W drugiej kolejności naszym punktem obserwacji przy wykonywaniu zabiegów uprawowych powinno być położenie naszego sztucznego satelity na niebie oraz to, w jakiej fazie się obecnie znajduje.
Jakie oznaczenia i informacje znajdziemy w kalendarzu biodynamicznym?
1. Informacje dotyczące: faz księżycowych, apogeum, perygeum oraz węzłów księżycowych.
Księżyc zmienia się w rytmie miesięcznym wyznaczonym głównymi fazami: nowiem i pełnią, wznoszeniem i opadaniem Księżyca:
- Nów – jest to czas niewidocznego księżyca (przez ok. 3 dni), znajdującego się pomiędzy Słońcem i Ziemią. Nów jest czasem odpoczynku dla Ziemi i wszystkich roślin, dlatego należy się w tym dniu wstrzymać od jakichkolwiek prac w ogrodzie: siewów, sadzenia.
- Pełnia. W czasie pełni księżyc jest okrągły, jasno świeci, jest dobrze widoczny na wieczornym niebie. Dzień pełni, też w zasadzie nie sprzyja siewom.
- Dzień I kwadry i III kwadry. W tych dniach księżyc jest widoczny na niebie w postaci połówek koła. W I kwadrze połówka koła przypomina literę D, natomiast w dniu III kwadry – literę C. W tych dniach należy również wstrzymać się od siewu i innych prac ogrodniczych.
- Księżyc wznoszący się. Jest to okres od nowiu do pełni. Na niebie wizualnie Księżyc grubieje, dąży do pełni, przybiera kształt litery „D” o coraz większym brzuszku. Jest to okres korzystny do siania, sadzenia roślin jednorocznych, wydających owoce, plony nad ziemią. W tym okresie przesadzamy drzewa owocowe, zbieramy zioła i warzywa liściowe, kwiaty, owoce. W czasie wznoszącego się księżyca, rośliny wydające plony nad ziemią szybko rosną, zwiększa się też ilość substancji odżywczych w częściach nadziemnych roślin, nasiona lepiej kiełkują, w lasach szybciej rosną grzyby.
- Księżyc opadający. Jest to okres pomiędzy pełnią, a nowiem. Na niebie Księżyc maleje, przybiera kształt litery „C” o coraz większym wgłębieniu. W czasie ubywającego Księżyca siejemy, sadzimy rośliny wieloletnie plonujące pod ziemią, sadzimy cebule. To odpowiedni czas zbioru roślin owocujących pod ziemią, bulw, korzeni, cebul, korzeni ziół, gdyż substancje odżywcze „schodzą” w dół rośliny.
2. Graficznie przedstawione symbole roślin, podzielone na cztery grupy, czyli: liść, owoc, korzeń, kwiat.
- Dni liściowe. Jest to czas najlepszy do siania i pielęgnacji zbioru roślin, których plonem jest liść: sałaty, szczypiorek, szpinak, por, warzywa kapustne, zioła: majeranek, cząber, mięta, melisa, lubczyk. Jest to korzystny czas do podlewania roślin.
- Dni owocowe. To najlepszy czas do pielęgnacji, siania i sadzenia oraz zbioru roślin dających plony w postaci owocu lub kwiatu: pomidor, ogórek, kukurydza, dynia, papryka, cukinia, fasola, kalafior, słonecznik, kwiaty kwitnące, drzewa i krzewy wydające jadalne owoce. To odpowiedni czas na wykonywanie przetworów.
- Dni korzeniowe. To dobry czas na sianie, sadzenie oraz zbieranie roślin wydających plony pod ziemią w postaci bulw i korzeni: marchew, pietruszka, seler, cebula, rzodkiewka, czosnek, rzepa, buraki, ziemniaki oraz zbiór ziół, których wartości lecznicze stanowi korzeń.
- Dni kwiatowe. Korzystny czas na wysiewanie i pielęgnację roślin kwiatowych. Kwiaty cięte zebrane w tych dniach będą intensywniej pachnieć i na dłużej zachowają swoją świeżość. jest to również dobry czas za zbieranie kwiatów z przeznaczeniem na suche bukiety – kwiaty zachowają swoje naturalne kolory.
3. Godziny wschodu i zachodu Słońca.
4. Symbole znaków zodiaków, a konkretnie gwiazdozbiorów, w których aktualnie przebywa Księżyc.
Do każdego z gwiazdozbiorów przypisany jest żywioł, który wpływa na wzrost i rozwój poszczególnego organu rośliny: owocu, korzenia, liścia lub kwiatu. Jeśli danego dnia Księżyc przechodzi z jednego znaku do drugiego, to w kalendarzu podana jest również godzina, w której następuje przejście Księżyca.
5. Przedziały czasu, najkorzystniejsze dla rozwoju i uprawy roślin, których plonem ma być: owoc, korzeń, liść lub kwiat.
6. Czas sadzenia, czyli czas, który jest najkorzystniejszy na wykonywanie wszelkich prac w ogrodzie.
7. Czas niekorzystny, czyli czas, w którym lepiej powstrzymać się od siania i sadzenia. Są to okresy spowodowane zaćmieniami, pozycjami węzłowymi Księżyca lub innymi negatywnymi układami. Jest to czas, w którym możemy wykonywać czynności związane z poprawą żyzności gleby, pielęgnacją zasiewów, podlewaniem, nawożeniem, niszczeniem chwastów, szkodników upraw.
Należy pamiętać, że kalendarz biodynamiczny, który oparty jest na cyklach Księżyca, co roku jest na nowo opracowany, a zawarte w nim dane z poprzednich lat są już nieaktualne.