Allelopatią nazywamy wzajemne oddziaływanie na siebie różnych gatunków roślin. Znajomość zasad jak dana roślina wpływa na swojego „sąsiada”, jest bardzo przydatna przy zakładaniu ogródka warzywnego. Warto wiedzieć, jakie rośliny wysiane obok siebie będą lepiej rosły, które gorzej, a których w ogóle nie siać blisko siebie, gdyż całkowicie zmarnieją. Dlaczego tak się dzieje? Rośliny poprzez korzenie oraz swoje nadziemne części uwalniają substancje, które mogą np. zwalczać chwasty, pomagać w walce ze szkodnikami i chorobami oraz wabić pożyteczne owady. Wśród związków allelopatycznych rośliny mogą wytwarzać również takie, które będą niekorzystnie wpływały na uprawiane warzywa. Jeśli odpowiednio dobierzemy sąsiednie rośliny, to możemy dzięki temu uzyskać wysokie plony oraz w naturalny sposób zapobiec pojawianiu się szkodników i chwastów. Allelopatia odgrywa istotną rolę w ekologicznym rolnictwie i ogrodnictwie.
Przykłady wzajemnego oddziaływania na siebie roślin
– Marchew chroni cebulę przed szkodnikiem śmietką cebulanką, natomiast cebula chroni marchew przed szkodnikiem połyśnicą marchwianką.
– Jeśli posadzimy kapustę obok fasoli, to fasola w naturalny sposób odstraszy bielinka kapustnika. Korzenie kapusty natomiast wytwarzają substancję, która korzystnie wpływa na ogólny wzrost fasoli.
– Nasturcja posadzona obok grządek warzywnych odstraszy mrówki i mączliki.
– Szczypiorek posadzony wśród róż osłabi atak czarnej plamistości i odstraszy mszyce.
– Orzech włoski – przykład negatywnego oddziaływania na rośliny, czyli allelopatii ujemnej. Substancje, które wydziela do gleby, są dla większości uprawianych roślin toksyczne, dlatego też próby posadzenia roślin w pobliżu tego drzewa mają marny skutek.
Poniżej znajduje się tabela przedstawiająca korzystne i niekorzystne sąsiedztwo roślin.
Niekorzystne sąsiedztwo | ROŚLINA | Korzystne sąsiedztwo |
Ziemniaki, bób, rzodkiew, koper włoski, kapusta, sałata. | Pomidory | Pietruszka, szparagi, seler, kapusta, cebula, fasola, czosnek. |
Pomidory, ziemniaki. | Ogórki | Sałata, pietruszka, buraki, fasola, kapusta, groch, cebula. |
Buraki, cebule, kolendra, koper włoski. | Fasola | Seler, marchew, ziemniaki, ogórki,cząber, kapusta dynia. |
Sałata, bób. | Seler | Fasola, kapusta ogórki, groch, pory, kalafior, pomidory. |
Ruta, majeranek. | Bazylia | Sałata, szparagi, ogórki, kapusta, pomidory. |
Warzywa dyniowate, ziemniaki. | Dynia | Kukurydza, fasola. |
Ziemniaki, buraki, kapusta. | Marchew | Pomidory, szpinak, rzodkiewka, groch, sałata, por, cebula. |
Sałata, kapusta, pomidory. | Rzodkiew | Sałata, ogórki, warzywa strączkowe oraz korzeniowe. |
Sałata, warzywa strączkowe, kapusta. | Czosnek | Cząber, ziemniaki, seler, pomidory. |
Kolendra, kalarepa, bylica, groch, pomidory. | Koper włoski | Cebula, kapusta,kukurydza, ogórki, marchew, sałata |
Warzywa strączkowe. | Cebula | Marchew, cząber, pomidory, brokuły, buraki, por, sałata. |
Pietruszka, seler. | Sałata | Por, groch, brokuł, brukselka, ogórek, fasola, kapusta. |